-
Table of Contents
- Tesis Temizliğinde Çevresel Etki Değerlendirmesi
- Çevresel Etki Değerlendirmesi Nedir?
- ÇED’nin Temel Amaçları
- Tesis Temizliğinde Çevresel Etkiler
- Kimyasal Temizleyicilerin Zararları
- Su ve Enerji Tüketimi
- Atık Yönetimi
- Çevre Dostu Temizlik Uygulamaları
- Yeşil Temizlik Ürünleri
- Su ve Enerji Verimliliği
- Sıfır Atık Uygulamaları
- Case Study: İstanbul’daki Bir Hastane Örneği
- Sonuç
Tesis Temizliğinde Çevresel Etki Değerlendirmesi
Tesis temizliği, işletmelerin hijyenik ve sağlıklı bir ortamı sağlamak için gerçekleştirdiği düzenli faaliyetlerdir. Ancak bu işlemler, kullanılan kimyasallar, su tüketimi ve atık oluşumu nedeniyle çevreye olumsuz etkiler bırakabilir. Bu nedenle, Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) yaparak sürdürülebilir temizlik uygulamaları geliştirmek önemlidir.
Çevresel Etki Değerlendirmesi Nedir?
Çevresel Etki Değerlendirmesi, bir faaliyetin (inşaat, üretim, temizlik vb.) doğa, hava, su, toprak ve canlılara olan etkilerini bilimsel yöntemlerle analiz eden bir süreçtir. Tesis temizliğinde ÇED, kullanılan temizlik malzemelerinin kimyasal içeriği, enerji ve su kullanımının ölçülmesi, atık yönetimi ve çalışanların sağlığı gibi konuları kapsar.
ÇED’nin Temel Amaçları
- Doğaya verilen zararın en aza indirilmesi
- Sürdürülebilir temizlik uygulamalarının teşvik edilmesi
- Yasal ve etik standartlara uyumluluk
- Toplum ve paydaşların bilgilendirilmesi
Tesis Temizliğinde Çevresel Etkiler
Kimyasal Temizleyicilerin Zararları
Tradisyonel temizlik ürünlerinde bulunan klor, amonyak ve fosfatlar suya ve toprağa karışarak ekosistemi bozabilir. Örneğin, bir Çevre ve Şehircilik Bakanlığı raporuna göre, kimyasal atıkların %30’u temizlik malzemelerinden kaynaklanmaktadır.
Su ve Enerji Tüketimi
Temizlik işlemlerinde aşırı su ve elektrik kullanımı, kaynakların israfına yol açar. Bir TSE standardı olan TS EN 16636, temizlik hizmetlerinde enerji verimliliğini ölçen bir kriter sunar.
Atık Yönetimi
Plastik ambalajlı temizlik malzemeleri ve atık su, geri dönüşüm yapılmazsa çevre kirliliğine neden olur. TÜİK verilerine göre, Türkiye’de yılda 1.5 milyon ton plastik atık oluşmaktadır.
Çevre Dostu Temizlik Uygulamaları
Yeşil Temizlik Ürünleri
Eko-etiketli (örneğin EU Ecolabel) veya bitki temelli temizleyiciler, kimyasal kullanımlarını azaltabilir. ISO 14001 sertifikalı şirketler, bu ürünleri tercih etmektedir.
Su ve Enerji Verimliliği
Su tasarruflu cihazlar ve LED aydınlatma, tesislerin karbon ayak izini küçültür. Enerji Bakanlığı’nın verilerine göre, yeşil binaların enerji tüketimi %40 daha düşüktür.
Sıfır Atık Uygulamaları
Geridönüşüm ve kompostlama, atık miktarını azaltmada etkilidir. Sıfır Atık Projesi kapsamında, kamu binalarında atık ayırma oranı %60’a ulaştı.
Case Study: İstanbul’daki Bir Hastane Örneği
İstanbul’daki bir büyük hastane, geleneksel temizlik malzemelerinden eko-labeled ürünlere geçtikten sonra kimyasal kullanımını %50 azalttı. Ayrıca su tasarrufu sağlayan cihazlarla yıllık 1 milyon litre su kazandı.
Sonuç
Tesis temizliğinde çevresel etki değerlendirmesi, işletmelerin doğa dostu uygulamaları benimsemesi için kritiktir. Kimyasal kullanımının azaltılması, su ve enerji verimliliği, atık yönetimi gibi önlemler, hem yasal zorunluluk hem de toplumsal sorumluluk olarak önem taşır. Gelecek nesiller için daha yeşil bir dünya bırakmak amacıyla, tüm tesislerin ÇED’yi ciddiye alması ve sürdürülebilir temizlik politikalarını uygulaması gereklidir.
Bu yazıda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, TSE, TÜİK, ISO, Enerji Bakanlığı ve Sıfır Atık Projesi verileri referans alınmıştır.