• Table of Contents

  • Deprem Sonrası Tesis Temizliğinde Acil Müdahale: Türkiye’de Uygulama ve Önlemler
  • Deprem Sonrası Tesislerde Görülen Temizlik Sorunları
  • Yaygın Hasar Türleri
  • Acil Müdahale Aşamaları
  • 1. Güvenlik Değerlendirmesi
  • 2. Temizlik ve Dezenfeksiyon
  • 3. Atık Yönetimi
  • Deprem Sonrası Tesis Temizliğinde Kullanılan Yöntemler
  • 1. Mekanik Temizlik
  • 2. Biyolojik Risk Yönetimi
  • 3. Havalandırma ve Kuru Temizlik
  • Vaka Çalışmaları
  • 1999 Marmara Depremi
  • 2023 Kahramanmaraş Depremleri
  • Sonuç

Deprem Sonrası Tesis Temizliğinde Acil Müdahale: Türkiye’de Uygulama ve Önlemler

Deprem, Türkiye gibi aktif fay hatlarının bulunduğu bölgelerde sıkça karşılaşılan bir doğal afettir. 1999 Marmara Depremi ve 2023 Kahramanmaraş Depremleri, tesislerin altyapı ve hijyen açısından ne kadar hızlı ve etkili müdahale gerektirdiğini göstermiştir. Bu makalede, deprem sonrası tesis temizliğinde acil müdahale yöntemleri, risk yönetimi ve örnek vakalar ele alınacaktır.

Deprem Sonrası Tesislerde Görülen Temizlik Sorunları

Deprem aftermaths, binalarda yapısal hasar, su kaçağı, atık 管理 sisteminde arızalar ve yangın riski gibi sorunlara neden olur. Bu durum, hijyenik koşulların bozulmasına ve mikrobiyal risklerin artmasına yol açar.

Yaygın Hasar Türleri

• Yapısal Hasar: Duvar çatlakları, tavan dökülmeleri, cam kırıkları
• Altyapı Arızaları: Su borularının patlaması, elektrik ve doğalgaz kaçağı
• Atık Yönetimi Bozukluğu: Kanalizasyon ve sıvı atık tahliye sisteminde tıkanma

Acil Müdahale Aşamaları

Deprem sonrası tesis temizliği, aşağıdaki adımlarla yürütülmelidir:

1. Güvenlik Değerlendirmesi

Çevresel risklerin (yangın, gaz sızıntısı, yapısal tehlike) belirlenmesi ve personelin koruma ekipmanıyla çalışması zorunludur.

2. Temizlik ve Dezenfeksiyon

Hasarlı alanların temizlenmesi, su ve kimyasal madde kullanılarak dezenfeksiyon işlemleri yapılır. 2023 depreminde, AFAD ve belediyelerin ortak çalışmasıyla, 10.000+ binada acil dezenfeksiyon uygulaması gerçekleştirildi.

3. Atık Yönetimi

Çöp ve molozların ayrıştırılması, tehlikeli atıkların (cam kırıkları, kimyasal sızıntıları) özel konteynırlara konulması gerekir.

Deprem Sonrası Tesis Temizliğinde Kullanılan Yöntemler

Profesyonel temizlik şirketleri, aşağıdaki yöntemleri uygular:

1. Mekanik Temizlik

Su jeti ve vakum makineleriyle moloz ve tozun uzaklaştırılması.

2. Biyolojik Risk Yönetimi

Dezenfektanların seçimi (örneğin, %70’lik alkol bazlı solüsyonlar) ve uygulaması.

3. Havalandırma ve Kuru Temizlik

Toz ve partiküllerin havaya karışmasını önlemek için ıslak süpürge ve hava filtreleme sistemleri kullanılır.

Vaka Çalışmaları

1999 Marmara Depremi

Deprem sonrası, İzmit ve Adapazarı’ndaki endüstriyel tesislerde, 3 ayda 15.000 ton moloz kaldırıldı. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, hijyenik koşulların iyileştirilmesi sayesinde salgın riski %40 azaltıldı.

2023 Kahramanmaraş Depremleri

Afet bölgesinde, 50.000+ bina için acil temizlik operasyonu düzenlendi. AFAD ve sivil toplum kuruluşları, 1.000+ temizlik ekibi görevlendirdi.

Sonuç

Deprem sonrası tesis temizliği, can ve mal güvenliğini korumanın yanı sıra, salgın önleme ve psikolojik iyileşme için kritiktir. Türkiye’deki deneyimlere göre, hızlı müdahale ve standartlaştırılmış prosedürler, afet yönetiminde temel unsurlardır. Gelecekte, daha etkili temizlik stratejileri ve toplum eğitimiyle, afetlerin etkilerini minimize edebiliriz.